Veiligheid

• Het aantal geregistreerde gevallen van overlast door verwarde personen is in 2023 verder gestegen. Ook de geregistreerde overlast van zwervers nam toe, evenals de door Nijmegenaren ervaren overlast van zwervers. De drugs- en drankoverlast bleef hoog. De overlast van geluidshinder nam af.
• Het aantal geregistreerde gevallen van overlast is in 2023 28% hoger dan in 2019, het jaar voor de coronapandemie.
• Het aantal geregistreerde vernielingen is in 2023 toegenomen.

• Het aantal geregistreerde gevallen van overlast door verwarde personen is in 2023 verder gestegen. Al jaren is er sprake van een stijgende trend.
• In 2023 zien we een flinke stijging van de overlast van zwervers ten opzichte van het jaar ervoor.
• De drugs- en drankoverlast is in 2022 en 2023 hoog ten opzichte van de 10 jaar daarvoor. In 2022 en 2023 zie we ook meer geregistreerde gevallen van drugsbezit dan in de jaren daarvoor.
• De overlast van geluidshinder is verder gedaald, na de forse stijging tijdens de coronapandemie.

Het totaal aantal geregistreerde gevallen van overlast nam in de coronatijd flink toe. Daarna (in 2022 en 2023) was er weer een daling. Wel is het aantal geregistreerde gevallen van overlast in 2023 28% hoger dan in 2019, het jaar voor de coronapandemie.

Het aantal geregistreerde gevallen van vernieling was in 2023 10% hoger dan in 2022. In de jaren daarvoor was dit aantal tamelijk stabiel.

Figuur: Geregistreerde overlast in de periode 2019-2023. Bron: politiestatistieken.

Eind 2023 waren er 24 overlasthotspots. Een locatie is een overlasthotspot als omwonenden dan wel bezoekers gedurende een langere periode (> 4 weken) een hoge mate van overlast ervaren ten opzichte van andere locaties en/of de voorgaande periode. Het gaat dan met name om (een stapeling van) overlast door personen, zoals overlast door dealen, jeugdoverlast en overlast door personen met verward gedrag.

In ons bevolkingsonderzoek (Burgerpeiling) vragen we aan Nijmegenaren of specifieke vormen van overlast naar hun idee vaak in de woonbuurt voorkomen.

Figuur: Percentage Nijmegenaren dat de indruk heeft dat overlast in de buurt vaak voorkomt, naar soorten overlast. Bron: Burgerpeiling, O&S.

Aansluitend bij de toename van de geregistreerde overlast van zwervers, zien we een toename van het percentage Nijmegenaren dat in de buurt vaak overlast van zwervers ervaart (van 4% in 2019 naar 9% in 2023). Vooral in Nijmegen-Centrum zijn er veel bewoners die vaak overlast van zwervers ervaren (45%; was 27% in 2019). Overlast van zwervers is gestegen naar een gedeelde tweede plaats in de top tien van de belangrijkste stadsproblemen volgens Nijmegenaren. ‘Zwervers in de buurt’ behoort tot de relatief veel genoemde redenen voor onveiligheidsgevoelens in de buurt bij Nijmegenaren.

Ook de ervaren overlast van dronken mensen is gestegen en wordt het meeste ervaren in Nijmegen-Centrum (50% ‘vaak’).

De ervaren overlast van omwonenden steeg in de coronaperiode, maar is in 2023 weer afgenomen.

Het percentage met de indruk dat drugsoverlast vaak voorkomt is gelijk gebleven en is relatief hoog in Nijmegen-Centrum (29%), gevolgd door Lindenholt (16%). Drugsoverlast staat in 2023 op de vijfde plek in de top tien van de belangrijkste stadsproblemen volgens Nijmegenaren en op de achtste plek in de top tien van de belangrijkste buurtproblemen volgens Nijmegenaren. ‘Drugsdealers en/of drugsverslaafden in de buurt’ is de op een na meest genoemde reden voor onveiligheidsgevoelens in de buurt bij Nijmegenaren.

Het percentage met de indruk dat jongerenoverlast vaak voorkomt is ongeveer gelijk gebleven en relatief hoog in Nijmegen-Centrum (30%), gevolgd door Lindenholt (23%). Jongerenoverlast staat in 2023 op een gedeelde vijfde plaats in de top 10 van de belangrijkste buurtproblemen volgens Nijmegenaren, maar staat niet meer in de top tien van de belangrijkste stadsproblemen volgens Nijmegenaren. Verder behoort jongerenoverlast tot de relatief veel genoemde redenen voor onveiligheidsgevoelens in de buurt bij Nijmegenaren.
Het aantal verwijzingen van jongeren naar bureau Halt is gedaald naar 7 per 1.000 inwoners van 12 t/m 17 in 2022. Het percentage jongeren (12 t/m 21 jaar), dat met een delict voor de rechter is verschenen, ligt sinds 2015 in de buurt van 1%. Ook het percentage jongeren (12 t/m 22 jaar) met een jeugdreclasseringsmaatregel, om te voorkomen dat ze opnieuw de fout ingaan, is tamelijk stabiel (0,3% in 2023).

• In 2023 lag het aantal geregistreerde vernielingen in Nijmegen (4,9 per 1.000 inwoners) in de buurt van het gemiddelde voor de benchmarksteden (5,2 per 1.000 inwoners).
• In 2023 was het percentage Nijmegenaren dat aangaf dat men in het voorgaande jaar slachtoffer werd van vernieling (6,6%) iets lager dan gemiddeld  in de benchmarksteden (8,1%).
• De landelijke veiligheidsmonitor 2023 laat zien dat 12,5% van de Nijmegenaren veel overlast ervaart van 1 of meer vormen van sociale overlast in de buurt (dronken mensen op straat, verwarde personen, drugsgebruik, drugshandel, overlast door buurtbewoners, mensen die het op straat worden lastiggevallen en rondhangende jongeren). Dat is lager dan het gemiddelde voor de benchmarksteden (17,4%). Ook het vaak ervaren van overlast van agressief verkeersgdrag en te hard rijdend verkeer komt in Nijmegen wat minder dan gemiddeld in de benchmarksteden voor.  
• Het aantal Halt-verwijzingen is in Nijmegen al jaren lager dan in de benchmarksteden (2022: 7 per 1.000 inwoners van 12 t/m 17 versus gemiddeld 11 voor de benchmarksteden).
• Het percentage jongeren (12 t/m 21 jaar), dat met een delict voor de rechter is verschenen, is in Nijmegen gelijk aan het gemiddelde voor de benchmarksteden (1% in 2022). Ook het percentage 12- t/m 22-jarigen met een jeugdreclasseringsmaatregel, om te voorkomen dat ze opnieuw de fout ingaan (0,3% in 2023) ligt op het gemiddelde voor de benchmarksteden.